O kim mowa? O stworzeniach, które za czasów pogańskich żyły ramię w ramię ze Słowianami, goszcząc w ich domach, siejąc postrach w lasach i na polach, zwodząc na bagnach i nad jeziorami. A że czasy, w których były one naturalną częścią życia ludzi, minęły, zaszyły się tak, by nie można było ich znaleźć. Czasem zdarza im się nastraszyć czy zażartować z tych, którzy niczego nieświadomi podejdą zbyt blisko ich kryjówek. Albo upomnieć się o odrobinę kaszy lub mleka, gdy w dawno niezamieszkiwanej chacie nagle zjawią się ludzie…
Skrzaty. W chałupach i sypialniach
Najbardziej przyjaznymi i najczęściej spotykanymi są skrzaty domowe i wiejskie. Mają około 15 cm i już od urodzenia okazałe, siwe brody.Noszą czerwone czapki (które dają im moc bycia niewidzialnymi) i takież kubraczki. Na swoje siedziby wybierają stare domy, opuszczone dwory i pustawe pałace. Zadziwiająco dobrze znają się na ludziach i potrafią mówić ludzkim językiem.